Το παράθυρο... (τρία αποσπάσματα)... Γιάννης Ρίτσος.

«Κάθομαι εδώ στο παράθυρο, κοιτάω τους διαβάτες
και κοιτάζομαι μές στα μάτια τους. 
Θαρρώ πως είμαιμια σιωπηλή φωτογραφία, 
μες στην παλαιά κορνίζα της,
κρεμασμέμη έξω απ’ το το σπίτι, στο δυτικό τοίχο,
εγώ και το παράθυρό μου.
Κοιτάζω κάποτε ο ίδιος
ετούτη τη φωτογραφία με τα ερωτικά, 
κουρασμένα της μάτια –
ένας ίσκιος αποκρύβει το στόμα, 
η επίπεδη λάμψη απ’ το τζάμι της κορνίζας,
στιγμές – στιγμές, αντίκρυ στο λιόγερμα ή στο φεγγαρόφωτο,
σκεπάζει ολόκληρο το πρόσωπο, κ’ είμαι κρυμμένος
πίσω απόνα τετράγωνο φως, χλωμό ή ασημένιο ή ρόδινο,
και μπορώ ελεύθερα να κοιτάζω τον κόσμο χωρίς να με βλέπει. 
Ελεύθερα, – τι να πούμε; 
………………………………………………………………………………. 
Γι’ αυτό διαλέγουμε συχνά ένα χώρο στενό που να μας προστατεύει
απ’ το ίδιο μας το απέραντο. 
Κ’ ίσως γι’ αυτό κάθομαι εδώ, 
σε τούτο το παράθυρο να βλέπω
τα νωπά χνάρια απ’ τις πατούσες του βαρκάρη
πάνω στις πλάκες της προκυμαίας να σβήνουν λίγο – λίγο
σα μια σειρά μικρά στενόμακρα φεγγάρια μέσα σ’ ένα παραμύθι. 
Κι ούτε που καταλαβαίνω πια τίποτα 
κι ούτε που προσπαθώ να καταλάβω.
Μια γυναίκα λουσμένη σκύβει στο πλαινό μπαλκόνι
σιγοτραγουδώντας 
για να στεγνώσει τα μαλλιά της με το τραγούδι της. 
Ένας ναύτης στέκεται απορημένος, 
μ’ ανοιχτά τα σκέλια, μπρος στην πελώρια απογευματινή σκιά του, 
σα νάναι όρθιος στην πλώρη ενός καραβιού σε ξένο λιμάνι
και δε γνωρίζει τα νερά και δε γνωρίζει που να ρίξει την άγκυρα.
Αργότερα, που σκοτεινιάζει λίγο – λίγο 
και σβήνει στους τοίχους και στις μάντρες
το σιγαλό, βιολετί καρδιοχτύπι του ηλιοβασιλέματος, 
πριν ανάψουν ακόμη τα φανάρια του δρόμου,
γίνεται μια άξαφνη ζέστα – και τότε
τα πρόσωπα πιότερο μαντεύονται παρά που υπάρχουν,
βλέπεις τη σκιά να εισχωρεί στις ιδρωμένες μασχάλες,
ο ήχος ενός φυγααλέου φορέματος ανεμίζει το φύλλωμα ενός δέντρου
τ’ άσπρα πουκάμισα των νέων παίρνουν ένα απόμακρο χρώμα γαλανό
κι αχνίζουν,
κ’ είναι όλα τόσο καταμόναχα, μαγεμένα κι ασύλληπτα, 
που ίσως γι’ αυτό ν’ ανάβουν τα φώτα θετικά 
για να τα διαλύσουν όλα μες στον ορισμό τους
……………………………………………………………………………….
Τι παράπονο λοιπόν μπορώ νάχω απ’ αυτό το παράθυρο;
αν θες το μισανοίγεις και, δίχως διόλου να κοιτάξεις έξω,
μπορείς μες απ’ τα τζάμια να παρακολουθείς αθέατος
αυθεντικές σκηνές του δρόμου, 
σ’ ένα χώρο πιο βαθύ και διαρκέστερο
με τον πράο φωτισμό μιας μεγάλης απόστασης,
ενώ όλα αυτά διαδραματίζονται κάτω απ’ τα μάτια σου, 
ένα μέτρο πιο πέρα.
Αν θέλεις πάλι μπορείς να το ανοίξεις ολότελα και να κοιτιέσαι
στο τζάμι, σαν μέσασε καθρέφτη μαγικό, 
και να χτενίζεις τα μαλλιά σου που αραιώνουν
ή να διορθώσεις κάπως το χαμόγελό σου, 
Μες απ’ τα τζάμια όλα φαίνονται ευκτινέστερα – 
πιο σιωπιλά, πιο ακίνητα,
επομένως κι απαραίτητα κι αγέραστα.
Σούτυχε να κοιτάξεις μ’ ένα γυαλί μέσα στη θάλασσα; 
Κάτω απ’ την ταραγμένη επιφάνεια
φαίνεται εξαίσιος ο βυθός μες στην ακινησία του,
σε μια κρυστάλλινη τάξη, αδιατάρακτη κ’ εύθραυστη ταυτόχρονα,
σε μια βουβή αγιότητα – όπως λέγαμε. 
Μονάχα που πιάνεται κάπως η ανάσα σου 
αν μείνεις έτσι περισσότερη ώρα,
γι’ αυτό σηκώνεις πάλι το κεφάλι σου στον αέρα
ή ανοίγεις αυτό το παράθυρο (ξέροντας όμως τώρα), 
ή βγαίνεις απ’ την πόρτα. 
Και πια δεν είναι τίποτα που να λυγίζει τη ζωή σου 
και τα μάτια σου 
και τίποτα δεν είναι που να μη μπορείς να το δείξεις περήφανα
και να το τραγουδήσεις,
και τίποτα δεν είναι που να μη μπορείς να στρέψεις τη μορφή του προς τον ήλιο.»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου